«South clinical & Genetic laboratory» АҚ ОҚМА
Лаборатория меңгерушісі
Ляззат Мухтаровна Бейсебаева
"South clinical & Genetic laboratory" "South clinical & Genetic laboratory" геномдық зерттеулер ғылыми-зерттеу зертханасы мен клиникалық-диагностикалық зертхананы біріктіру жолымен ОҚМА АҚ ректорының 11.03.2021 жылғы № 18Ө бұйрығымен құрылды.
Зертханалардың жалпы ауданы 576,3 ш.м. құрайды, ОҚМА бас корпусының бірінші қабатының сол қанатында орналасқан, 14 кабинет, үш кіру және шығу (негізгі, қосалқы және пациенттер үшін-көше жағынан) бар.
Зертханада аралас жарықтандыру жүйесі жұмыс істейді: табиғи-терезе ойықтарының есебінен, жасанды – төбелік люминесцентті шырақтардың есебінен, және жұмыс орнында жарық ағынының қалыптасуымен жергілікті жарықтандыру.
Зертхана аралас желдету жүйесімен жабдықталған: автономды сорғыш желдеткіштер және қауіпсіздік сорғыш шкафтар. Сумен жабдықтау-орталықтандырылған,канализациялық-орталық және жылыту орталық. Зертхана шарттары халықаралық стандарттарға сәйкес келеді.
Барлық қол жетімді зертханалар ғылыми және клиникалық зерттеулер жүргізуге арналған. Зертхана құрамында бірқатар арнайы бөлімшелер бар: биохимиялық, гематологиялық, клиникалық, ИФТ және ПТР-диагностика, цитогенетика.
Зертхананың зерттеулердің толық циклін жүзеге асыруға мүмкіндік беретін қажетті инфрақұрылымы бар.
Зертхана 13.01.2013 ж. №0012397DX зертханалық қызметті жүзеге асыруға лицензия алды., ал 2018 жылы 06.04. № 0111250DX Академия мәртебесінің өзгеруіне байланысты жаңартылды.
Зертхананы одан әрі дамыту кезең-кезеңмен жүргізілетін болады. Бастапқы кезеңде ұсынылатын қызметтер спектрін анықтау - халық үшін зертханалық диагностика (жалпы клиникалық, серологиялық, иммуноферменттік талдаулар жүргізу, полимеразды тізбекті реакция), мемлекеттік тапсырыстарды орындау жоспарлануда. Келесі кезеңде-даму әдістердің ерекшеліктеріне және практикалық және ғылыми міндеттердің ерекшелігіне сәйкес зертханада зертхана қызметінің негізгі бағыттары: басым ғылыми бағыттардың бірі ретінде биохимиялық, цитогенетикалық және молекулалық-генетикалық зерттеулер ұйымдастырылды.
Полимеразды тізбекті реакция (ПТР)
Қазіргі уақытта генетикалық тестілеудің әртүрлі жүйелері жасалынған және кеңінен қолданылады, олардың жалпы саны жүзге жуық. Мұндай жүйелердің басым көпшілігінің негізі ДНҚ-ның белгілі бір (қызықтыратын) фрагменттерінің аз концентрациясының едәуір артуына мүмкіндік беретін полимеразды тізбекті реакция (ПТР) болып табылады. Әдетте, ПТР өткізгеннен кейін немесе кезінде геномдық өзгерістерді анықтаудың әртүрлі әдістері қолданылады.
ПДРФ әдісін қолдана отырып полиморфты сайтты анықтау-SNP детекциясының ең көп таралған әдістерінің бірі (бір нуклеотидті ауыстыру)
Биологиялық микрочиптер технологиясы
Көптеген тәсілдерден айырмашылығы, бұл технология бастапқы материалдың салыстырмалы түрде аз мөлшерін қолдануға, микро-түсірілімде реакция жүргізуге, сонымен бірге бір объектінің көптеген гендеріне көп параметрлік талдау жасауға мүмкіндік береді.
Нақты уақыттағы ПТР (немесе сандық ПТР, ағылш. Real-time PCR, qPCR, qRT-PCR) — полимеразды тізбекті реакция әдісіне негізделген зертханалық әдіс.
Сандық ПТР (digital PCR, dPCR)-бұл мақсатты нуклеин қышқылдарының санын тікелей есептеуге мүмкіндік беретін дәстүрлі нақты уақыт ПТР жетілдірілген әдісі.
Капиллярлық электрофорез-ДНҚ секвенирлеудің "алтын стандарты".
ДНҚ реттілігі (бастапқы нуклеотидтер тізбегін анықтау) қазіргі уақытта іргелі, қолданбалы және клиникалық зерттеулердің негізгі құралы болып табылады.
Ағындық чипте bridge-ПТР әдісін қамтитын Solexa технологиясы, флуоресцентті-таңбаланған нуклеотидтерді пайдалана отырып синтез әдісімен секвенирлеу (SBS) және ДНҚ кластерлерінен флуоресценция жарығын анықтау.
Иммуноферментті қан анализі-бұл "антиген-антидене"реакциясына негізделген зертханалық диагностиканың бір әдісі.
Антиденелер өндірісін адам ағзасына енетін антигендердің өздері қоздырады. Дененің денсаулығы үшін "шайқасқа" кірген кезде антиденелер антигендерді белгілейді, оны қанды зерттеу кезінде зертханашы көреді. Яғни, алынған биоматериалда инфекцияның болуын ғана емес, сонымен қатар денесі толық қалпына келгеннен кейін оның іздерін де байқауға болады.
ИФТ-ға талдау жүргізген кезде клиникалық Зертханалық диагностика дәрігері антигендерге осындай иммуноглобулиндерді көре алады:
* Иммуноглобулиндер М (нәтижелерде IgM ретінде көрсетіледі). Денедегі инфекциялық процесс тек өз күшіне ие болатындығын көрсетеді. Яғни, инфекция жақында пайда болды;
* Иммуноглобулиндер G (IgG деп аталады). Инфекция адам ағзасына енгеннен бірнеше күн өткен соң антигендердің жойылуына ықпал етеді. G иммуноглобулиндері пациенттің денесінде ұзақ уақыт болуы мүмкін, белгілі бір патогенге иммунитетті қалыптастырады;
* Иммуноглобулиндер Е (IdE ретінде көрсетіледі). Денедегі паразиттік инфекциялар туралы куәландырады. Ол аллергиядағы атопиялық реакциялар туралы да айтады.
Зертхана қызметкерлері:
1. Зертхана меңгерушісі - Бейсебаева Л.М.
2. Жетекші ғылыми қызметкер - А.А.Бурабаев
3. Жетекші ғылыми қызметкер - Б.Ж. Құлбаева
4. Ғылыми қызметкер - Әжібаева-Купенова Д.Т.
5. Ғылыми қызметкер - А.М. Дүйсенова
6. Кіші ғылыми қызметкер - А.А. Бурабаев.
7. Зертханалық ісі маманы - Үсенбек Д.У.
8. Аға зертханашы - Сейсенбаева С.А.
9. Медбике - Турсунбаева Д.Б.
10. Тазалықшы - Б.Б. Үмішова
Байланыс ақпараты:
Шымкент қ. Әл-Фараби алаңы 1. Бас ғимарат, 1-қабат, сол жақ қанат, «Ассистентская-2» кабинеті
Tel: 8(7252) 51-46-98
e-mail: lyzzatb70@list.ru
Ұялы тел.: 87012388338
462 қаралым