ОҚЫТУДЫҢ БЕЛСЕНДІ ӘДІСТЕРІН ҚОЛДАНА ОТЫРЫП ӨТКІЗІЛГЕН ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚ
«Фармакология, фармакотерапия және клиникалық фармакология» кафедрасында 2023 жылғы 22 қарашада сағат 12.00-ден 14.50-ге дейін 6В10103 "Стоматология" білім беру бағдарламасының 3 курс білім алушылары үшін "Антибиотиктер. β-лактамды антибиотиктер"
тақырыбында интерактивті оқытудың белсенді әдістерін қолдана отырып, "Фармакология"пәні бойынша ашық тәжірибелік сабақ өткізілді.
Сабақты аға оқытушы Б. Т. Дуйсембаева өткізді.
Оқытушы сабақты,тәжірибелік сабақтың мақсаттарын,Эвристикалық әдісті қолдана отырып: «антибиотиктер, β-лактамды антибиотиктер», клиника жағдайында қолдану принциптері, олардың фармакокинетикасын, фармакодинамикасын, ағзада қоздырғыштарға жеке сезімталдығын, қатар жүретін ауруларын, ағзаның функционалдық жай-күйін,ілеспелі ауруларын ескере отырып, тиімді, қауіпсіз және қолжетімді антибиотикттерді қолдану бойынша сауатты ұсыныстар беруді үйрену; анықтамаларды пайдалана отырып, тиісті нысандағы қоздырғышқа қарсы; клиникалық-фармакологиялық ақпарат көздерін - электрондық дерекқорларды, интернет-ресурстарды пайдалануды үйрену, білім алушылардың тиімді танымдық іс-әрекетін құру арқылы оқу процестерін жандандыру, бірлескен қызмет барысында қарым-қатынас мәдениетінің элементтерін сіңіру.
Оқытушы сабақ кезеңдерінің мәтінді хронометражын ұсынды. Тірек білімді өзектендіру студенттердің электрондық презентациясын (Power Point) пайдалана отырып, тақырыпты баяндау түрінде жүргізілді, онда олар : «антибиотиктер, β-лактамды антибиотиктер»тақырыбы бойынша қарастырылып отырған сұрақтарға өз жауаптарын берді. Білім алушылар жалпылау және қорытындылау қабілеттерін, препараттар топтары мен жекелеген өкілдердің қасиеттерін талдай білуін, әрбір β-лактамды антибиотиктері тобының әсер ету механизмдерін, фармакокинетикасын, қоздырғышқа қарсы антибиотиктердің фармакодинамикасын көрсетті, пациентке препараттарды әртүрлі дәрілік нысандарда қолдану жөнінде ұсыныстар бере алды. Презентациялар тәжірибелік сабақтың теориялық ынталандыру, тақырыпты жақсы қабылдауға ықпал етті.
«Антибиотиктер, β-лактамды антибиотиктер» тақырыбы бойынша білім мен дағдыларды барынша тиімді бекіту, студенттердің жалпы және кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыру үшін оқытушы оларды оқытудың белсенді әдістері – Эвристикалық әдісті қолдана отырып, оқу материалын талқылауға тартты.
Эвристикалық әдіс- өз атауын Сократтан алған (грекше – табамын, іздеймін, ашамын).
Бұл әдіс оқытушының тақырыпқа сәйкес құрастырылған сұрақтары арқылы, студенттердің дұрыс жауапты өз бетінше ойлануына ықпал етеді.
Қазіргі жағдайда берілген сұрақтарға, жауап іздеу ретіндегі ұжымдық ойлану.
Педагогикада бұл әдіс проблемалық оқыту (проблемалық-ізденіс) әдісі ретінде қарастырылады.
«Дирижер» педагогикалық ұстанымы оқытушыдан оқу материалын жетік білуді, дамыған зерттеушілік дағдыларды, педагогикалық импровизацияны талап етеді.
Эвристикалық әдісті - білім алушылардың бір-бірімен және оқытушымен белсенді және тиімді өзара әрекеттесуіне ықпал ететін оқыту әдісі. Командалық оқыту білім алушыларды пассивті объектіден білім беру процесіне барынша қатысатын және академиялық үлгерімін арттыруға дербес жауапты бас актер етеді. Бұл әдіс оқытушыға білім алушыларды теориялық дайындықпен қатар практикалық ойлауға үйретуге мүмкіндік береді. Әдістің үлкен тартымдылығы-қолда бар ресурстарды тиімді пайдалану және білім алушылардың белсенді қатысуы, бұл әдетте оларды шағын топтарға бөлу арқылы ғана қол жеткізіледі.
Осылайша, сабақтың келесі кезеңдерінен өту үшін топ екі кіші топқа бөлінді. Оқытушы білім алушылармен шағын топтарда жұмыс істеудің келесі формалары мен ойын әдістерін ұсынды:
1.Кестемен жұмыс – Пенициллин,Цефалоспорин,Монобактам, Карбапенемдер тобы препараттарының әсер ету механизмі, қоздырғыштарға қарсы препараттардың жіктелуі (қоздырғыштарға әсер ету түріне байланысты), білім алушылармен жетіспейтін элементтерді толтыруға препараттар топтарының жекелеген өкілдерінің сипаттамалары бойынша кестелер берілді,
2.«Kahoot» платформасын пайдаланып тестілеу.
3.«Ұяшықтар» ойыны-ұяшықтарда дәрілік препаратты анықтау бойынша ситуациялық сұрақтар болды, білім алушылар препаратқа рецепт жазды.
4.. Препараттарды талдау алгоритмі-келесі критерийлер бойынша талдау алгоритміне сәйкес препаратқа сипаттама беру: топ, препараттың латын тіліндегі атауы, әсер ету механизмі, көрсеткіші, қарсы көрсетілімі, дәрілік түрі, рецепт жазу).
5.«Бинго» ойыны- білім алушылармен барабанды айналдыра отырып, сабақ тақырыбы бойынша таңдалған сұрақтарға жауап берді.
Тапсырмаларды орындаудың әр кезеңінде білім мен дағдыларды жүйелі бақылау және түзету байқалды. Соңғы кезеңде мұғалім білім алушылармен дайындалған презентацияларын, орындалған тапсырмалардың нәтижелерін талдады, білім алушылармен сабақтағы жұмысына түсініктеме берді, негізгі қателіктерді көрсетті. Сабақтың әр кезеңін бағалау және әр студенттің қорытынды бағалары Excel түрінде ұсынылды.
Сабақ барысында білім алушылармен Пенициллин, Цефалоспорин, Монобактам, Карбапенемдер тобы препараттарының сипаттамаларын, әсер ету механизмін, әсер ету спектрін, қоздырғышқа қарсы препараттардың фармакологиялық әсерлерін, осы препараттармен емдеуде қолдану, жанама әсерлер мен арнайы ұсыныстарды толық зерттеді.
Білім алушылардың өзіндік жұмысының маңыздылығын, мәселенің шешімін бірлесіп табуға үйрететін, қарым-қатынас дағдыларын, құзыреттілікті меңгерген командалық оқытуды енгізудің пайдасы туралы қорытынды жасалды.